ข้าวต้มมัด หรือข้าวต้มผัด

ชื่อโบราณวัตถุ :: ข้าวต้มมัด หรือข้าวต้มผัด
แบบศิลปะ :: ...
ชนิด :: ...
ขนาด :: ...
อายุสมัย :: ...
ลักษณะ :: เป็นขนมชนิดหนึ่งที่ทำด้วยข้าวเหนียวผัดกับกะทิแล้วนำไปห่อด้วยใบตอง หรือใบมะพร้าวอ่อน ใส่ไส้กล้วย นำไปนึ่งให้สุก ข้าวต้มมัดอีกชนิดหนึ่งเรียก ‘ข้าวต้มลูกโยน’ เป็นขนมที่ใช้ในเทศกาลออกพรรษา ห่อด้วยใบพ้อหรือยอดมะพร้าวเป็นรูปรี ข้างในเป็นข้าวเหนียมผสมถั่วดำ ไม่มีไส้ ผูกเข้าด้วยกันเป็นพวงแล้วนำไปต้ม ส่วน ‘ข้าวต้มมัดไต้’ เป็นข้าวต้มที่ห่อแล้วมัดให้มีลักษณะเหมือนไต้ที่ใช้จุดไฟ ไส้เป็นถั่วทองโขลกกับรากผักชี กระเทียม พริกไทย ใส่หมู มันหมู ปรุงรสด้วยเกลือ น้ำ น้ำตาลทราย ห่อด้วยใบตองเป็นแท่ง มัดเป็นเปลาะ 4-5 เปลาะ แล้วนำไปต้ม บางท้องที่ใช้เป็นขนมไหว้เจ้าในเทศกาลตรุษจีนและสารทจีนด้วย
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเรียกข้าวต้มมัดว่า ‘ข้าวต้มกล้วย’ ใช้ข้าวเหนียวดิบมาห่อ ปรุงรสด้วยเกลือนิดหน่อย ใส่ถั่วลิสงต้มสุกเคล้าให้เข้ากันแล้วจึงห่อเป็นมัด ใส่ไส้กล้วย เอาไปต้มให้สุก ถ้าเป็นแบบผัด จะผัดข้าวเหนียวกับกะทิก่อนแล้วจึงห่อใส่ไส้กล้วย แล้วต้มให้สุก ถ้าต้องการหวานจะเอามาจิ้มน้ำตาล ส่วนทางภาคเหนือนิยมนำข้าวต้มมัดที่สุกแล้วมาหั่นเป็นชิ้นๆ คลุกกับมะพร้าวขูด โรยน้ำตาลทราย เรียก ‘ข้าวต้มหัวหงอก’ ในประเทศลาวมีข้าวต้มมัดเช่นเดียวกันเรียกว่า ‘เข้าต้ม’ ไส้เค็มใส่มันหมูกับถั่วเขียว ไส้หวานใส่กล้วย
ข้าวต้มมัดทางภาคใต้ไม่มีไส้ เป็นข้าวเหนียวผัดกับกะทิ ใส่ถั่วขาว ไม่นิยมใช้ถั่วดำ ออกรสเค็มเป็นหลัก ถ้าต้องการให้มีรสหวานจะเอาไปจิ้มน้ำตาล และมีขนมชนิดหนึ่งเรียก ‘ข้าวต้มญวน’ มีลักษณะคล้ายข้าวต้มมัดแต่ห่อใหญ่กว่า ทำให้สุกด้วยการต้ม เมื่อจะรับประทานจะหั่นเป็นชิ้นๆ คลุกกับมะพร้าวขูด เกลือและน้ำตาลทราย
สภาพ :: ...
ประวัติ :: ...
สถานที่จัดแสดง :: พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ชาวนาไทย จังหวัดสุพรรณบุรี
คิวอาร์โค้ด สำหรับเข้าถึงระบบฐานข้อมูล :: (ท่านสามารถโหลดและนำไปใช้เพื่อการทำสื่อประชาสัมพันธ์ต่อได้)